04 Ekim 2013
Süryanilerin anadilde eğitim için açtıkları davanın sonuçlanması ve eğitim hakkının kabul edilmesiyle beraber okul açma çalışmaları başladı.
‘Demokratikleşme Paketi’ anadilde eğitimin önünü açarken, Süryanilerin okul mücadelesi geçen yıl başlamış ve mahkemeye taşınmıştı. Süryanilerin yaşadığı süreci Beyoğlu Süryani Kadim Meryemana Kilisesi Vakfı Başkanı Sait Susin’den dinledik:
“Lozan’ın ardından yapılan yorum hatasıyla azınlık sayılmadık. Lozan Antlaşması ‘gayrimüslim ekaliyetler’ der. Biz de bu ekaliyetlere giriyoruz. Lozan’da ‘Azınlıklar okul kurabilir, eğitim yapabilir’ diye yazar. Ancak yönetmeliklerde bu hak Ermeni, Rum ve Musevilere tanınıyor, Süryaniler dışarıda bırakılıyordu.”
İlk kez 6 Haziran 2012’de Milli Eğitim Müdürlüğü’ne verilen bir dilekçeyle Milli Eğitim müfredatına ek olarak ayrıca Süryanice öğretecek bir anaokulu isteyen cemaate “Süryani topluluğuna mensup vatandaşlarımız, Lozan Barış Antlaşması’nda azınlıklar arasında sayılmayıp asli unsur olarak kabul edildiğinden” gerekçeli bir ret yanıtı verilmişti. Bu cevabın üzerine Azınlık Özel Öğretim Kurumları’na itiraz ettiklerini ve süreci beklerken zaman kaybı yaşamamak için mahkemeye de başvurduklarını anlatan Susin, mahkemenin verdiği lehte kararla yolun açıldığını vurguluyor:
“İlk toplantıda mahkeme lehimize karar verdi. Bunun peşinden de çok güzel bir şey olur. Kamu kurumları normalde kaybettikleri davaları temyiz ederler. Ama bu konu temyize gitmedi. Şu anda okul önünde bir engel kalmadı.”
Yeşilköy’de olabilir
Susin, okulu cemaatin yoğun olduğu Bakırköy-Yeşilköy civarında açmayı düşündüklerini söylüyor:
“Bizim ilk defa açacağımız ilkokul o civardaki okulların kalitesinde olmalı. Dört başı mamur bir okul açmak istiyoruz. Çeşitli okullarda çalışan eğitmenlerimizi çağırdık. Yönetim kurulumuzdan ekip oluşturduk. Eğitim konusunda uzman cemaat üyelerimizle toplanacaklar. Azınlık okullarından bilgiler alınacak. Hedefimiz 2014-2015 öğretim yılına yetişmek.”
Mardin heyecanlı: Hocalar hazır
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ’ın açıkladığı ‘Demokratikleşme Paketi’nde anadilde eğitime imkân verilmesi, özellikle Süryanilerin yoğun olduğu Mardin’de sevinçle karşılandı. Okul açılması için Mardin İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvuran Süryaniler taleplerinin kabul edilmesini bekliyor.
Midyat Süryani Cemaati ve Kiliseleri Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Anto Nuay, hazırlıklarını şöyle anlattı:
“Bizim için çok iyi olacak. Yalnız öğretmenlerin kilise ve manastırlarımızda eğitim görmüş olmaları lazım. Başka okullardan olursa bunun masrafını kaldıramayız. Devlet bize yardım ederse çok daha memnun oluruz. Bizim eğitilmiş hocalarımız, okumuş eğitmenlerimiz var, onların bu derslere girmesini istiyoruz.”
Midyat Süryani Kiliseleri Papazı İshak Ergün de 1928 yılından bu yana okul açamadıklarını hatırlattı: “Süryanice tarihi, binlerce yıldır kullanılan, bilinmesi gereken bir dildir. Cemaat olarak burada kendi imkânlarımız dahilinde kiliselerde, manastırlarda dualarımızı ve ayinlerimizi Süryanice çocuklarımıza öğretiyoruz.”
Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) Türkiye ’de Yaşayan Diller Enstitüsü Süryani Dili ve Kültürü Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sait Toprak ise 12 öğrenci ile yüksek lisansa başladıklarını belirterek, “Birçok Süryani derneğinin bizimle görüşmeleri oldu. Öğrencilerimizden 5’i Süryaniceyi çok iyi biliyor. Diğer öğrencilerimiz de başlangıç düzeyinde Süryaniceyi verebilecek durumda. Süryanice ders kitabının hazırlanması konusunda bir ekip kurularak böyle bir çalışmanın yapılabileceğini kendilerine söyledim. Bu çok uzun bir zaman almaz” dedi.