98 yıl aradan sonra Paskalya bayramını Surp Gragos kilisesinde kutladılar...

ERMENİ Cemaati`nin Ortadoğu`daki en büyük kilisesi konumunda bulunan ve restore edilerek ibadete açılan Diyarbakır`daki Surp Gragos Ermeni Kilisesi`nde, Paskalya bayramı ilk kez 98 yıl aradan sonra çan sesi ile kutlanmaya başlandı.

1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışları ile yakılan ve geçen yıl Rusya`dan özel olarak yaptırılıp yerine takılan çan sesi ile kiliseye giren Ermeni cemaati üyeleri, Papaz olmadığı için ayin yapamayınca, bayramı küçük dua okuyarak, renkli yumurtalar ve çörek dağıtarak kutladı. Kilise yönetim kurulu üyesi Kervork Çalış, İstanbul`daki Patrikhaneden Paskalya Bayramı için din adamı istediklerini, ancak bir hafta sonra gönderilebileceği yanıtı aldıkları için kutlamayı bugün küçük bir dua okuyarak gerçekleştirdiklerini söyledi.

Diyarbakır`da yaklaşık 30 yıl kullanılmadığı için yıkılmaya yüz tutan ve 3 milyon 200 bin dolarlık maliyet ile yeniden onarılarak ibatede açılan Ermeni Surp Gragos Kilisesi`nde bugün Paskalya Bayramı kutlandı. 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışları ile yakılan ve onarım kapsamında 97 yıl aradan sonra geçen yıl Rusya`dan özel olarak yaptırılarak yerine takılan Soğan başlı bronz çan, 98 yıl aradan sonra ilk kez Paskalya bayramı için çalındı. Çan`ın çalınması ile Paskalya kutlaması için Diyarbakır`a gelen Ermeni cemaati ve kutlamaya davet edilen edilenler, kiliseye girdi. Kiliseye girenler önce dilek için mum yaktılar. Daha sonra Kilise yönetim kurulu üyesi Kevork Çalış, bir grup cemaat üyesi ile küçük bir dua yaptı. Çalış, Papaz olmadığından Paskalya bayramı için kutlama ayini yapamayacaklarını belirterek, sadece küçük bir dua edeceklerini söyledi. Okunan duadan sonra kiliseden dışarı çıkarak Paskalya bayramı için hazırlanan renkli yumurta ve çörekler dağıtıldı. Dilek dilenip saklanması gereken yumurtaları alan bazı kişilerin tokuşturarak kırdığı görüldü. Din adamı bulunmaması nedeniyle ilk kez çanın çalması ile başlayan Paskalya bayramı kutlaması ise kısa sürdü.

Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi Yönetim Kurulu üyesi Kevork Çalış, küçük bir dua okuyarak Paskalya bayramı kutladıklarını belirterek, şöyle dedi:

"Din adamımız olmadığı için böyle bir kutlama yaptık. Patrikhanemizden izin aldık. Bize 1 haftayı beklemiyorsanız dua okuyun dediler. 1 hafta beklesek Patrikhane papaz gönderecekti. Şu anda İstanbul`da bütün kiliselerde papazlar var, burada yok, Papaz eksikliği var. Kadro tamamlanırsa buraya da atama yapacaklardır. Çan takıldıktan sonra ilk kez Paskalya kutlaması yapılıyor. Geçen yıl yaptık ama çanımız yoktu, ama bu yıl ilk kez çan ile yaptık. Daha güzel oldu."

"DÖNÜŞ İÇİN ZİHNİYETİN KIRILMASI LAZIMDIR"

Kevork Çalış, Ermeni Cemaati`nin Diyarbakır`a dönmesi için bir zihniyet kırılması gerektiğini belirterek, şöyle konuştu:

"1860`larda yapılan nüfus sayımında Diyarbakır`da 9 bin 500 müslüman, 7 bin 500 Ermeni, yani kalabalık bir cemaat varmış. Keşke dönseler; çok iyi olur. Ama, bir zihniyet kırılması olması gerekir. Bazı arkadaşları güzel demeç veriyor ama genel zihniyet halkta öyle değildir. Keşke olsa. Zihniyet kırılsa da keşke buraya gelseler hep birlikte o günleri yaşasak. Kimle konuşsam herkes hasret ile o günleri anıyor. `Neredesiniz, gelin` diyorlar. Her şeyden önce bir zihniyet sorunu var ve bu zihniyet sorunu hal edilirse çoğu gelir."

KİLİSENİN TARİHİ

Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapılmış. Merkez Tarihi Sur İlçesi`nde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi`ndeki Kilise, 27 Mayıs 1915 yılında çıkarılan, `Tehcir Kanunu`na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. 1`inci Dünya Savaşı sırasında karargah olarak kullanılan kilise, daha sonra ise Sümerbank`ın pamuk deposu olarak işlev gördü. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılından Ermeniler`in batı illeri ve Avrupa ülkelerine çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının görüldüğü kilisenin, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kulanılamaz hale geldi. Yapılan restorasyon ile kilise yeniden ibadete açıldı.