19 Mart 2013
Ermeni Soykırımı Müze-Enstitüsü, tarih doktoru Gevorg Vardanyan’ın “Osmanlı İmparatorluğu’nda Rum Ahalisi ve Küçük Asya Felaketi (1914-1923 yılları)” kitabını yayınladı.
Monoloji, Osmanlı’da Rum ahalisinin statüsü ve 1914-1923 yılları arasında işlenen Rum Soykırımının araştırmasına adanmaktadır.
Kitapta Osmanlı İmparatorluğu’nda Rumların varlığı, hukuk, politik, sosyal ve ekonomik durumu, 1914-1923 yılları arasında Osmanlı tebaası Rumların kitlesel sürgünleriyle katliamları ele alınmaktadır.
Çalışma, Ermenistan Ulusal Arşivi belgeleri, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi “Kara Kitapları” ve belgeleri, 20. yüzyılda Avrupa ve ABD Yunan komitelerinin yayımladığı bültenler vb arşivsel belgelere dayanmaktadır.
Kitabın birinci bölümünde 19. yy. sonu ve 20. yy. başında Osmanlı’da Rum ahalisinin, vilayetlere göre dağılımı ve Rumların sosyal, ekonomik ve siyasi durumu ele alınmakta. 1908-1914 yılları arasında Rumların hukuksal statüsü konusu da ayrıca incelenmektedir.
İkinci bölümde ise Birinci Dünya Savaşı ve 1919-1922’de Yunan-Türk harbi yıllarında Doğu Trakya, Küçük Asya’nın batısı, Pontus ve Osmanlı’nın diğer bölgelerinde Rumlara karşı gerçekleştirilmiş olan kitlesel sürgün ve katliamlar araştırılmaktalar.
20. asrın ilk çeyreğinde Ermeni-Rum işbirliği denemeleri de konu alınmakta.
Monolojinin üçüncü bölümünde Lozan Konferansı’nda Rum sorununun tartışmaları ve Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanmış Mübadele Anlaşması incelenmektedir.
Kitapta Ermeni ve Rum soykırımları arasındaki paralellik de ele alınmaktadır.
Türkçeye çeviren Meline Anumyan
Akunq.net