Geçtiğimiz günlerde, Diyarbakır’da “Diyarbekir ve Çevresi Toplumsal ve Ekonomik Tarihi” konulu bir konferans düzenlendi.

Gerçi konferansa katılanların bir kısmı kendi köşelerinde yazdılar ama, ben izlemeyenler için Prof. Dr. Baskın Oran’ın konuşmasından bazı ilginç notları burada yeniden paylaşmak istiyorum.

“1915 Ermeni ve Süryani katliamları, Anadolu burjuvazisini imha etti. Koca ülkenin ticaret, ihracat ve sanayi üretimini bu insanlar yapıyordu. İplikçilik, çinicilik, halıcılık, dokumacılık, boyacılık, bakırcılık, kuyumculuk, taş işçiliği manifatura; fıstık ve tütün başta olmak üzere sanayi bitkileri üretimi.”

“1882’de Anadolu’nun ihraç limanı Trabzon’dan İstanbul’a beş ayrı vapur şirketi çalışıyor, limanlarda yılda 500’ün üzerinde gemi işlem görüyordu. İstanbul-Giresun arasında haftada karşılıklı dörder, İstanbul-Ordu arasında üçer sefer yapılıyordu. Bugün Bodrum’a gelen gemi sayısı yılda 48. “

“Rezalet yalnızca ekonomiyle de sınırlı kalmadı. Anadolu’nun tek yüksek kültür dokusunu da yok ettik. Mesela yalnızca Harput Ovası’nda 8 bin 660 öğrencinin okuduğu 92 Ermeni okulu vardı. Atatürk, Harput’ta Ermeni tiyatrosu başladıktan bir yıl sonra doğdu. Burada Sunsuryan Kardeşler’in fotoğraf stüdyosu 1890’da açılmıştı. Acaba bugün Harput’ta tiyatro var mı, ekonomisi nasıl?”

http://www.gaziantepsabah.com/yazi.php?id=248