19 Kasım 2011
Mursallı Beldesi’nde uzun yıllar kilise olarak kullanılan ve 20 yıldır boş olarak bulunan bir dönem Mursallıda yaşayan Rumlar tarafından inşa edilen tarihi yapının duvarlarında ve kubbeli tavanlarında oluşan çatlaklar tehlike saçıyor. Kalın taş duvarlarda ve çatı kabuğunda 5 santimetreye ulaşan çatlakların içine sızan yağmur suları nedeniyle derinleşen ve açılan çatlaklar yapının stabilizesini olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor.
Tarihi kilisede incelemelerde bulunan Aydın Eski Eserleri Sevenler Derneği 2. Başkanı Mehmet Özçakır, “Tamamen boş ve kullanılmayan yapının bu durumu tehlike ve endişeye neden olmaktadır. Yaklaşık 200 yıldır atmosfer şartlarına direnen yapıdaki çatlakların genişliği tehlike sınırındadır. Yağışların bu yıl gibi mevsim normallerinin üzerinde devam etmesi halinde söz konusu kilise yıkılmağa mahkum olacaktır. Alçı süslemeler ve sıvalar bozulmağa ve dökülmeye başlamışlardır. Mimarisi yönünden farklı ve gösterişli bu yapının son sahipleri olan bizler maalesef koruyamıyoruz. Bilindiği gibi Söke’ye bağlı Güllübahçe Beldesi’nde bulunan Aziz Nikolas Kilisesi de aynı şekilde metruk ve tahrip edilmiş durumda. Oysa Didim’deki Apollon Tapınağı yanındaki eski kilise restore edilerek halen cami olarak kullanılmaktadır. Akbük’teki deniz kenarındaki eski küçük kilisede önceki Belediye Başkanının girişimleri ile restore edilerek kurs ve halk eğitim kurs merkezi olarak kullanılmaktadır” dedi.
Aydın’da bulunan diğer tarihi yapılara da sahip çıkılması gerektiğini savunan Özçakır, “Aydın’ın bu şirin beldesindeki kilisenin de onarımı yapılarak ayağa kaldırılması tarihi ve kültürel eserlerimize duyulan saygının yanı sıra turizme ve sosyal amaçlı faaliyetler için hizmete sunulabilecektir. İlimizdeki diğer tarihi ve kültür varlıklarımız gibi Gelebeç teki kilisede sahip çıkılacağı günü bekliyor” diye konuştu.
MURSALIIDAKİ KİLİSENİN TARİHİ SERÜVENİ
Mursallı da 1800’lü yılların başında beldede yaşayan Rumlar tarafından yapılan tarihi kilise, 1924 yılındaki mübadeleden sonra Selanik Türkleri tarafından cami olarak kullanılmıştı.
Yaklaşık 35 yıl cami olarak kullanılan kilise, daha sonra Mursallı belediye olmadan önceki Köy İdare Heyetince önce depo sonra sinema ve düğün salonu olarak 1992 yılına kadar kullanıldı. 1992 yılında Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma kurulunca tarihi yapı olarak tescillenen ve bu nedenle onarımı yapılamayan ve daha da kötü duruma düşen tarihi kilise , tescillendikten sonra defineciler ve yasadışı kazı yapanlar tarafından soyulmağa başlandı.
Mursallıdan giden Rumlar ise Eğriboz (Evia) adasına göç ettiler. Orada ikamet ettikleri köylerinin adı yakın zamana kadar Neo Mursalli (Yeni Mursallı) iken, şu anda köyün adı Taxiarkhea olarak değişmiştir. Bu isim Mursallı Köyündeki Kilisenin adı olup, buradaki bir ikonanın da adıdır. Bu ikona göç edilirken birlikte götürülmüş olup orijinali Evia adasındaki Neo Mursalli Köyünün Kilisesinde bulunmaktadır.
http://nazillihaber.org/gUNCEL/TARIHI-KILISE-YIKILMA-TEHLIKESI-ILE-KARSI-KARSIYA.-161.htm